آتش کوهدشت،هدیه ۵۰ میلیونی چینی‌ها؟/دیوار‌ها داغ شده‌اند/قهرمانی

وبلاگ مصطفی قهرمانی(خبرنگار):

آتش کوهدشت، هدیه ۵۰ میلیونی

چینی‌ها؟/دیوار‌ها داغ شده‌اند

وبلاگ مصطفی قهرمانی(خبرنگار): به گزارش خبرگزاری مهر، دیوارهای خانه‌های مردم از شدت حرارت داغ شده‌اند، آتش به زمین‌های کشاورزی نیز سرایت کرده و هر آن ممکن است ادامه این روند منجر به حادثه‌ای در شهرستان کوهدشت شود.

این خبر در اردیبهشت سال 90 منتشر شده است

آغاز ماجرا

چهار سال پیش عملیات اکتشاف نفت در شهرستان کوهدشت توسط شرکت اکتشافی "سی ان پی سی" چینی آغاز شد. پس از مدتی پیمانکار خارجی موفق به کشف میدان جدید نفتی "بابا حبیب" شد. براساس پیش‌بینی‌ها احتمال می‌رفت این میدان قابلیت استخراج روزانه ۱۰ هزار بشکه نفت را داشته باشد.

نفت پیدا شد

شرکت چینی" CNPC" با سرمایه گذاری ۱۸ و سپس ۵۰ میلیون دلاری، ۲ حلقه چاه تا عمق ۴۵۰۰ متر حفر کرد که در نهایت منجر به کشف میدان نفتی بابا حبیب در این بلوک شد.

شرکت چینی در عراق

این شرکت در سال ۲۰۰۹ در عماره عراق نیز مسئولیت عملیات حفاری چاه‌های نفت را برعهده داشته که حاصل کار در تصویر دیده می‌شود.

نشت گاز

همزمان با انجام عملیات حفاری در حوزه نفتی "باباحبیب"، از ۱۸ ماه پیش، در فاصله ۱۰ کیلومتری این حوزه نفتی در کوه‌های رومشکان کوهدشت گاز نشست می‌کند و کوه‌ها آتش گرفته‌اند.

یک‌هفته‌ای مهار می‌کنیم

یک سال و نیم قبل وقتی که اولین شعله‌های گاز بر بالای کوه "درمره" شهرستان کوهدشت مشاهده شد، مسئولان آمدند و گفتند: «ظرف یک هفته نشت گاز را مهار می‌کنیم.» به گزارش خبرگزاری مهر کارشناسان شرکت نفت نخست در جلسه بخشداری رومشکان «ارتباط نشت گاز به حفاری چاه‌های نفت صورت گرفته در منطقه را رد کردند.» اما چند ماه بعد رابطه حفاری با نشت گاز را پذیرفتند.

جاذبه گردشگری

با انتشار خبر، هزاران نفر گردشگر در حالی که با یک چشم به افزایش بهای گاز و برق در قبض‌های ماهیانه نگاه می‌کردند، به منطقه رفتند تا ببینند چگونه ثروت ملی‌شان دود می‌شود. برخی نیز بر روی آتش‌ها چای درست کردند و غذا پختند و عکس یادگاری گرفتند.

"هدیه ۵۰ میلیون دلاری"؟

در اوائل سال ۲۰۱۲ میلادی در‌حالی که ماه‌ها از آغاز آتش‌سوزی می‌گذشت، ناگهان شرکت چینی اعلام کرد که این حوزه نفتی برایش توجیه اقتصادی ندارد و از پروژه خارج شد. در آن روزها سایت‌های نفتی ایران خبر خروج چینی‌ها را با تیتر "هدیه ۵۰ میلیون دلاری" منتشر کردند. سید محمود محدق، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت نیز اعلام کرد:«توسعه میدان نفتی بابا حبیب، هرچند برای چینی‌ها فاقد توجیه اقتصادی است، اما توسعه این میدان برای شرکت ملی نفت ایران دارای توجیه است.»

گمانه متخصصان

درحالی که مسئولان سکوت اختیار کردند، گمانه زنی‌در مورد دلائل این امر آغاز شد. دکتر رامین کرمی، استاد دانشگاه اهواز می‌گوید:«در مجموع امکان این امر وجود دارد که به دلیل نقص در عملیات ایزوله سازی و "کیسینگ ناموفق" چاه از طریق لایه‌های سنگی سستی که در منطقه وجود دارد، گاز نشت کرده و از شکاف‌های کوه بیرون زده باشد».

چاره‌ای نیست تا گاز تمام شود

رضا آریایی از مسئولان مدیر کل مدیریت بحران استان لرستان به نقل از کارشناسان شرکت ملی حفاری با تاکید بر اینکه خود چاه‌های حفر شده نفت دچار نشتی نشده‌اند، یادآور شد: «با توجه به این‌که محل نشت گاز بیش از دو هزار و ۵۰۰ متر زیر زمین است، چاره‌ای نداریم به جز اینکه بگذاریم گاز بسوزد تا خودش تمام شود.»

تبعات زیست محیطی نشت و سوختن گاز

دکتر رامین کرمی، استاد دانشگاه اهواز می‌گوید:«با توجه به نحوه خروج گاز در منطقه، این گاز به شکل کامل سوخته نمی‌شود که با این اوصاف علاوه بر تولید دی اکسید کربن ما شاهد تولید اکسیدهای مضر دیگری در پی سوختن گاز در منطقه هستیم.»

گسترش نشت گاز و آتش به زمین ‌کشاورزی

اما در حالی که ماجرای نشت گاز و آتش‌سوزی در کو‌ه‌ها هنوز ادامه دارد، خبر از آتش‌سوزی در زیر زمین‌های کشاورزی منطقه می‌رسد. حمید آزادبخت رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت کوهدشت قصد کندن یک حلقه چاه عمیق در زمین‌اش واقع در ۷ کیلومتری جنوب این شهرستان را داشت که ناگهان درعمق هشتاد متری شعله آتش از دهانه چاه فوران کرد.

بلوک نفت یا نشت گاز؟

بلورچی، سرپرست گروه کارشناسی اعزامی به کوهدشت به خبرگزاری مهر می‌گوید:« در بررسی‌هایی که در آتش سوزی صخره‌های رومشکان در پنجاه کیلومتری کوهدشت به عمل آمده است به ارتباط آن با آتش در این زمین کشاورزی درکوهدشت پی بردیم و احتمال این که در کوهدشت یک بلوک نفتی باشد وجود دارد، اما برای رسیدن به اطمینان کامل این ادعا نیاز به بررسی‌های جامع بیشتری است».

خشکسالی و خطر انفجار

سرپرست گروه کارشناسی اعزام شده به کوهدشت می‌گوید:«دراین گونه مواقع وجود لایه‌های نفتی و گازی باعث ترک خوردن زمین و هجوم به سطح زمین می‌شوند که در صورت سرایت سریع این مواد سوزنده احتمال وقوع انفجار در منطقه هم وجود خواهد داشت». وی یکی از دلایل احتمالی خشکسالی زمین‌های منطقه را وجود همین پدیده دانست.

آتش در عمق زمین

نشت گاز از طریق نفوذ در لایه‌ها و حفره‌های زیرزمینی، اکنون به روستای "سه آسیابه" آزادبخت در هفت کیلومتری کوهدشت رسیده است. معلوم نیست که آیا رگه‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی نیز آلوده شده باشند. اما آتش‌سوزی در اعماق زمین منجر به خشک شدن تدریجی زمین و خشکسالی خواهد شد.

سکوت ادامه دارد

"یک گام به پیش، دو گام به پس"! بارها در نقاط مختلف دنیا پیش آمده است، هنگامی که یک فاجعه زیست محیطی رخ می‌دهد، مسئولان از این سیاست عمومی و شناخته شده استفاده می‌کنند. اگر فشار افکار عمومی وجود نداشته باشد نه مقصری هست و نه کسی مسئولیت می‌پذیرد.

یک سال و نیم دست روی دست گذاشتن

علی گودرزی، مدیرعامل شرکت گاز استان لرستان یک سال و نیم پیش با اشاره به روند نشت گاز و میزان گازی که در حال سوختن است گفته بود:«فشار گاز موجود در منطقه پایین است و حجم گازی که سوخته می شود نمی‌تواند چندان زیاد باشد». در این مدت مسئولان دست روی دست گذاشتند. اما حال خلاف آن ثابت شده است.

دیوار‌ها داغ شده‌اند

به گزارش خبرگزاری مهر، دیوارهای خانه‌های مردم از شدت حرارت داغ شده‌اند، آتش به زمین‌های کشاورزی نیز سرایت کرده و هر آن ممکن است ادامه این روند منجر به حادثه‌ای در شهرستان کوهدشت شود.

نویسنده: MA | تحریریه: MDM

این گزارش در دی ماه سال 91 منتشر شده است

فرهیختگان آنلاین

راز چاه "آتش" کشاورز کوهدشتی چیست؟

پس از انتشار گزارش "چاهی که به جای آب "آتش" می دهد" در خبرگزاری مهر یکی از متخصصان این حوزه به تشریح برخی جزئیات در این زمینه پرداخت.

به گزارش خبرنگار مهر، چند هفته قبل بود که یک کشاورز کوهدشتی هنگام کندن یک حلقه چاه عمیق در زمینش درعمق هشتاد متری زمین به لایه های چرب برخورد کرد و همین امر باعث بروز آتش و سرایت آن به سطح زمین شد.

و اما این اتفاق تنها در روستای "سه آسیابه" کوهدشت نبود که تعجب اهالی را به همراه داشت چرا که مشابه همین اتفاق در یکی دیگر از روستاهای این منطقه نیز گزارش شده و حتی برخی از کشاورزان در زمینه خروج آتش از دل زمین های کشاورزی شان نیز ابراز نگرانی کرده بودند.

از سوی دیگر فوران آتش از کوههای رومشکان در 50 کیلومتری این روستاها نیز مزید بر علت شد تا نگرانی مردم در این زمینه بیشتر شود.  چرا که خروج آتش از دل کوههای رومشکان نیز بعد از یک و نیم سال هنوز مهار نشده و آنچه بیش از هر چیزی قابل تامل است سکوت مسئولان در رابطه با علل این پدیده ها است.

ارتباطی بین خروج آتش از کوههای رومشکان و خروج آتش از چاه آب نیست

دکتر محمدرضا احمدی پور دکترای زمین شناسی در تماس با خبرگزاری مهر اظهار داشت که ارتباطی بین خروج آتش از دل کوههای رومشکان و خروج آتش از چاهها و اراضی کشاورزی منطقه وجود ندارد و علت هر دو این رخدادهای متفاوت است.

وی با یادآوری اینکه چاههای نفتی ما در عمق بیش از چهار هزار متر قرار دارند، عنوان کرد: اینکه در عمق 80 متری زمین ما شاهد آتش سوزی بوده ایم نمی تواند دلیل وجود میدان نفتی باشد.

آتشی که زیر سر نیزارها است

احمدی پور با بیان اینکه مشابه این موضوع در دریاچه های استان فارس نیز مشاهده شده است، یادآور شد: احتمالی که در مورد این چاه و اراضی کشاورزی منطقه مطرح می شود این است که در گذشته و سالیان بسیار دور نیزارهایی در منطقه وجود داشته که پس از مدفون شدن تخمیر شده اند و حال در اثر حفاری گاز متصاعد شده به سطح زمین آمده و شعله ور می شود.

وی معتقد است که علت آتش سوزی در رومشکان با آتش سوزی در چاههای آب و زمین های کشاورزی متفاوت است، عنوان کرد: یک سال و نیم پیش ما نیز خواستار بررسیهای کارشناسی در زمینه خروج گاز از کوههای رومشکان شدیم ولی متاسفانه تاکنون هیچ کاری انجام نشده است.

آیا پای یک دسته گل "چینی" در میان است؟!

این دکترای زمین شناسی با اشاره به اینکه 1.5 سال پیش در محل چاههای نفت رومشکان حضور پیدا کرده و با کارشناسان چینی شرکت "سی ان پی سی" صحبت کرده است، گفت: همانجا نیز من به آنها متذکر شدم که علت خروج گاز از دل کوههای رومشکان می تواند حفاری چاههای نفت توسط این شرکت چینی در منطقه باشد که نتوانسته اند نسبت به مهار کامل چاه اقدام کنند.

احمدی پور معتقد است که عدم مهار چاههای نفت موجب شده است که گاز از طریق درز و شکاف ها جریان پیدا کرده و به سطح زمین بیاید، ادامه داد: متاسفانه بعد از 1.5 سال هنوز نتیجه قانع کننده ای در این زمینه داده نشده است.

انجام تحقیقات و آزمایشهای ژئوفیزیک در منطقه

وی با تاکید بر ضرورت انجام تحقیقات و آزمایشهای ژئوفیزیک در منطقه، افزود: به اعتقاد من آتش سوزی در کوههای رومشکان به دلیل فرار گاز از طریق شکستگی هایی است که در زمین رخ داده و ممکن است ناشی از این باشد که پوشش سنگی مخزن نفت در چاههای حفاری شده دچار شکستگی شده باشد.

این دکترای زمین شناسی با بیان اینکه در مجموع ارتباطی بین نشت گاز در رومشکان و آتش سوزی اراضی و چاههای کشاورزی در روستاهای کوهدشت وجود ندارد، افزود: ما در رومشکان با سازندهای سخت مواجه هستیم ولی در اینجا چاه مورد نظر آبرفتی است.

مرور دو واقعه از جنس "آتش"

بنابر این گزارش در حالی آلودگی چشمه های آب یکی از روستاهای کوهدشت به مواد نفتی و همچنین واقعه خروج آتش از چاه آب در روستای "سه آسیابه" آزادبخت در هفت کیلومتری کوهدشت اتفاق می افتد که یک سال و نیم پیش نیز شاهد شعله های سرکش آتش از صخره های کوهی در منطقه رومشکان بودیم که همچنان این شعله های آتش پابرجا هستند.

شعله ور شدن زبانه های آتش در دل کوه "درمره" بخش رومشکان شهرستان کوهدشت از فروردین ماه سال 90 آغاز شد و به گفته کارشناسان، گازی که در منطقه مشتعل شده گاز طبیعی است که این امر حکایت از وجود یک میدان نفت و گاز در منطقه دارد.

این در حالیست که کارشناسان مختلف در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد علت نشت گاز دو احتمال را مطرح کردند که یکی از آنها که قوت بیشتری دارد نشت گاز به دلیل عملیات های اکتشاف نفت در منطقه است و احتمالی که قوت آن ضعیف تر است وجود منبع گازی دیگری در محل نشت گاز است که به دلایل مختلف از جمله شکستگیهای زمین به سطح زمین آمده است.

هم اکنون علاوه بر کوههای رومشکان شعله های آتش سر از روستاهای کوهدشت نیز درآورده اند تا شاید این شعله های روشن مسئولان خاموش را به حرف بیاورد در مورد چرایی این دو واقعه صحبت کنند